MARC (MAchine-Readable Cataloging) jest formatem który, zgodnie z normą ISO 2709:1996 (PN-ISO 2709:1998), służy do zapisu i wymiany danych. Używany jest w bazach katalogowych i bibliograficznych. Dane są porządkowane i ujednolicone tak, by odpowiednio zaprojektowane oprogramowanie mogło je prawidłowo zinterpretować.

 

MARC 21 dla danych bibliograficznych i wzorcowych jest jedną z najbardziej rozpowszechnioną strukturą z rodziny MARC wykorzystywanych obecnie w bazach katalogowych na świecie. Format MARC 21 został opracowany i jest utrzymywany przez Network Development and MARC Standards Office w Bibliotece Kongresu (USA) we współpracy z Biblioteką Narodową Kanady.

 

Główne cechy rekordu w formacie MARC to:

 

• zmienna długość rekordu i jego elementów,

• podział na jednoznacznie identyfikowane pola i podpola,

• obecność wskaźników,

• powtarzalność pól i podpól.

 

Format składa się z następujących elementów:

 

• etykiety rekordu - zawierającej zakodowane informacje o rekordzie, umożliwiające jego prawidłowe przetwarzanie przez system (pozycje znakowe od 00 do 23)

• tablicy adresów - informacji pozwalających na identyfikację i lokalizację poszczególnych danych w rekordzie (pozycja znakowa 24).

• pól danych rekordu - oznaczonych 3-znakowymi etykietami, które identyfikują zawartość pól (np. 100, 245), które dzielimy na:

  • pola stałej długości - pola danych kontrolnych (001-008) - składające się z kodowanych pozycji znakowych o ustalonej długości i formacie (np. format zapisu daty)

  • pola zmiennej długości (010-999) – obejmują wskaźniki (decydujące głównie o wyświetleniu lub indeksacji pól) i podpola, w których podaje się określone przez format dane.

 

Format MARC 21 w Polsce:

(materiały przygotowane przez Bibliotekę Narodową)

 

• Instrukcje i adaptacje formatu - bibliografia

• Tablica konwersji z MARC BN na MARC 21

• Kody krajów

• Kody języków

• Pomijane rodzajniki rozpoczynające tytuł